Ik ben niet echt opgevoed met de lasten van de Tweede Wereldoorlog. Ondanks dat mijn ouders die als jonge mensen wel volop hebben meebeleefd. Het was geen zwaar gespreksthema thuis. Toch ben ik door toeval erg intensief betrokken geraakt bij Kamp Vught, destijds het enige officële concentratiekamp dat de Nazi's in Nederland hadden. Gisteren mocht ik op de jaarlijkse Vriendendag een aantal mensen van eigen generatie interviewen. Mensen die ouders hebben of hadden die in het verzet hebben gezeten en die daardoor in Vught terecht zijn gekomen. De vraag was: Wat hou je er nou eigenlijk van over? Het was een emotionele middag, met tranen. Met woede, maar ook trots. We hebben allemaal weleens gehoord van de tweede generatie maar als je met hen aan tafel zit, tegenover een zaal vol met ervaringsdeskundigen, dan wordt het toch wel wat anders. Het sneed af en toe door de ziel. En: wonderlijk om te horen en te voelen hoe verschillend mensen daarmee omgaan. De een heeft haar leven nooit op de rails kunnen krijgen, de ander keek er altijd heel nuchter tegenaan en voelt nu pas wat. Het was heavy, maar het was mooi en goed. Fijn dat ik dat kon doen en dat ik de gave heb meegekregen dat ik het ook kan, waardoor veel op tafel kwam. Ruim zestig jaar na dato, is het voor veel mensen nog niet over, zo bleek heel duidelijk.