We hadden een begrafenis in Italia. De moeder van onze lieve Ornella, die het huis in orde maakt als er gasten komen, was gestorven. Op naar het kerkhof, een paar straten verder, het dorp uit. De doden liggen daar met een prachtige blik op zee en bergen. Een mooiere plek kun je je niet wensen. Ik wil daar later ook ergens gaan liggen, al dan niet in asvorm.
In een gloednakend glanzend nieuwe Mercedes lijkauto werd Irene Damiani na een kerkdienst naar het kerkhof gebracht. Ander land, andere rituelen. De kist werd eerst in een kapelletje gezet en de hele familie propte zich erin. Deuren dicht. Een gehuil, een geschreeuw, een gesnik. Toen gingen de deuren open. In de te grote kist lag het kleine vrouwtje. Ze moet erg ziek geweestx zijn. Haar haar helemaal in de war omdat ze net helemaal geknuffeld was door de zoon die altid bij Mamma woonde. De hele familie stond achter de open kist en nam de de condoleances in ontvangst. Met veel tranen en veel kussen. Aan de voeten van Irene lagen haar shawl en handschoenen. Iemand vertelde dat de de overledene altijd een nieuw pak of jurk aankrijgt en nieuwe schoenen. Die schoenen gaan meestal los in de kist omdat je die bij een overledene blijkbaar niet zo makkelijk meer aan krijgt. De gedachte is even simpel als mooi: je moet er goed uitzien als je aan de hemelpoort komt en als het koud is in die kist moet je nog iets warms bij je hebben. Het was in een vloek en een zicht gebeurd. Niemand had zich, zoals bij ons, fatsoenlijk aangekleed. Gewoon: dagelijkse kloffie. Na het afscheid weer gewoon aan het werk.